Godsgericht: De betekenis van 'ordale'
Wat is een ordale?
Een ordale, ook wel bekend als godsgericht of godsoordeel, was een rechtssysteem dat in vroegere tijden werd gebruikt om de onschuld of schuld van een persoon te bepalen. Het woord 'ordale' is afgeleid van het Oudhoogduitse woord 'urteil', wat 'oordeel' betekent.
Hoe werkte een ordale?
De ordale was gebaseerd op het geloof dat God zou ingrijpen om de waarheid aan het licht te brengen. Er waren verschillende methoden die werden gebruikt om het godsgericht uit te voeren. Een veelvoorkomende methode was bijvoorbeeld het 'ordaliewater', waarbij de verdachte zijn hand in kokend water moest steken. Als de hand na een bepaalde tijd onbeschadigd was, werd de persoon als onschuldig beschouwd. Als er wel brandwonden waren, werd de persoon als schuldig bevonden.
Een andere methode was het 'ordalievuur', waarbij de verdachte over hete kolen moest lopen. Als de voeten onbeschadigd bleven, werd de persoon vrijgesproken. Als er wel brandwonden waren, werd de persoon schuldig bevonden.
De rol van de Kerk
De Kerk speelde een belangrijke rol bij het uitvoeren van de ordale. Geestelijken waren aanwezig om het proces te begeleiden en de resultaten te interpreteren. Zij geloofden dat God zou ingrijpen en de onschuldige zou beschermen tijdens de proef. Het was dan ook de taak van de geestelijken om de uitslag te beoordelen en het vonnis uit te spreken.
De afschaffing van de ordale
In de loop van de tijd begon men steeds meer te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de ordale. Het geloof in bovennatuurlijke interventie nam af en er ontstonden andere methoden om de schuld of onschuld van een persoon vast te stellen, zoals getuigenverklaringen en bewijsmateriaal. Hierdoor raakte de ordale langzaam in onbruik en werd uiteindelijk afgeschaft.
Hoewel de ordale tegenwoordig niet meer wordt gebruikt, is het een interessant historisch fenomeen dat ons inzicht geeft in de rechtspraak en het geloofssysteem van vroegere tijden.