Scheepsterm: een overzicht van belangrijke termen in de scheepvaart
Anker
Het anker is een belangrijk onderdeel van een schip en wordt gebruikt om het schip op zijn plaats te houden. Het wordt overboord gegooid en zorgt ervoor dat het schip niet afdrijft.
Bakboord
Bakboord is de linkerzijde van een schip wanneer je naar de voorkant kijkt. Het is een belangrijke term om de richting aan te geven.
Bendelen
Bendelen is het vastzetten van een zeil met behulp van touwen. Hiermee kan de zeilstand worden aangepast aan de windrichting.
Bestek
Bestek is een navigatie-instrument dat wordt gebruikt om de positie van het schip te bepalen. Het wordt gebruikt in combinatie met andere instrumenten zoals een sextant.
Cargo
Cargo verwijst naar de lading die een schip vervoert. Dit kan bijvoorbeeld goederen, voertuigen of andere vracht zijn.
Echolood
Een echolood wordt gebruikt om de diepte van het water onder het schip te meten. Het maakt gebruik van geluidsgolven die worden teruggekaatst door de bodem.
Giro
Giro verwijst naar het draaien van het schip om een bocht te maken. Het wordt gedaan met behulp van het roer.
Kabel
Een kabel is een dikke, sterke lijn die wordt gebruikt om het schip aan een kade of boei te bevestigen.
Kiel
De kiel is het onderste deel van een schip dat zorgt voor stabiliteit. Het loopt in de lengterichting van het schip.
Kielzog
Het kielzog is het spoor van golven dat achtergelaten wordt door een schip dat door het water beweegt.
Kombuis
De kombuis is de keuken aan boord van een schip. Hier worden maaltijden bereid voor de bemanning.
Kompas
Een kompas is een navigatie-instrument dat wordt gebruikt om de richting van het schip te bepalen. Het wijst altijd naar het noorden.
Kooi
Een kooi is een slaapplaats aan boord van een schip. Het is meestal een smal bed dat in een kleine ruimte is geplaatst.
Loevert
Loevert is de zijde van het schip waar de wind vandaan komt. Het tegenovergestelde van loevert is lij.
Log
Een log is een instrument dat de snelheid van het schip meet. Het kan ook de afgelegde afstand en de tijd bijhouden.
Logboek
Een logboek is een boek waarin alle belangrijke gebeurtenissen en gegevens van een schip worden bijgehouden. Dit kan onder andere navigatie-informatie, weersomstandigheden en gebeurtenissen aan boord bevatten.
Peilen
Peilen is het bepalen van de diepte van het water met behulp van een peillood. Dit wordt gedaan om te controleren of het water diep genoeg is om veilig te varen.
Peiling
Een peiling is het meten van de hoek tussen een vast punt aan de wal en het schip. Hiermee kan de positie van het schip worden bepaald.
Peillood
Een peillood is een gewicht aan een lijn dat overboord wordt gelaten om de diepte van het water te meten.
Ra
Een ra is een horizontale balk die dwars op de mast van een zeilschip is bevestigd. Hieraan worden de zeilen bevestigd.
Radar
Een radar is een navigatie-instrument dat wordt gebruikt om andere schepen, obstakels en de kustlijn te detecteren. Het maakt gebruik van radiogolven.
Reling
De reling is een hekwerk dat rondom het dek van een schip is geplaatst. Het zorgt voor veiligheid aan boord.
Roer
Het roer is een beweegbaar onderdeel aan de achterkant van het schip. Het wordt gebruikt om de richting van het schip te veranderen.
Roerganger
De roerganger is degene die het roer bedient en verantwoordelijk is voor het sturen van het schip.
Sextant
Een sextant is een navigatie-instrument dat wordt gebruikt om de hoek tussen een hemellichaam en de horizon te meten. Hiermee kan de positie van het schip worden bepaald.
Stuurboord
Stuurboord is de rechterzijde van een schip wanneer je naar de voorkant kijkt. Het is een belangrijke term om de richting aan te geven.
Ton
Een ton is een boei die in het water drijft en wordt gebruikt als markering voor vaarwater of gevaarlijke gebieden.
Tonnage
Tonnage verwijst naar de grootte van een schip en wordt uitgedrukt in ton. Het is een maat voor het draagvermogen van het schip.
Tros
Een tros is een dikke, sterke lijn die wordt gebruikt om een schip vast te leggen aan een kade of boei.
Vaarwater
Vaarwater is de route die schepen volgen om van de ene bestemming naar de andere te varen. Het kan bijvoorbeeld een rivier, kanaal of zee zijn.
Want
Want is een verzamelnaam voor alle touwen en kabels aan boord van een schip. Ze worden gebruikt om de masten en zeilen te bedienen.
Waterlijn
De waterlijn is de grens tussen het deel van het schip dat onder water ligt en het deel dat erbovenuit steekt. Het kan veranderen afhankelijk van de belading van het schip.
Zog
Het zog is het spoor van golven dat achtergelaten wordt door een schip dat door het water beweegt. Het wordt veroorzaakt door de voortstuwing van het schip.