De essentiële termen van spraakkunst
Diftong
Een diftong is een combinatie van twee klinkers die samen één klank vormen in een lettergreep. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen in woorden zoals 'huis' of 'leiden'.
Enkelvoud
Het enkelvoud is de vorm van een woord die verwijst naar één persoon, dier of ding. Het staat tegenover het meervoud, waarbij er sprake is van meerdere personen, dieren of dingen.
Lettergreep
Een lettergreep is een deel van een woord dat uit één klinker of een combinatie van klinkers en medeklinkers bestaat. Bijvoorbeeld 'ta-fel' of 'ap-pel'.
Meervoud
Het meervoud is de vorm van een woord die verwijst naar meerdere personen, dieren of dingen. Het staat tegenover het enkelvoud, waarbij er sprake is van één persoon, dier of ding.
Monoftong
Een monoftong is een enkele klinkerklank die als één klank wordt uitgesproken in een lettergreep. Bijvoorbeeld de 'a' in 'bal' of de 'o' in 'pot'.
Naamval
Een naamval is een grammaticale categorie die de rol van een woord in een zin aangeeft. In sommige talen, zoals het Duits, worden zelfstandige naamwoorden en bijvoeglijke naamwoorden verbogen naar verschillende naamvallen.
Onderwerp
Het onderwerp is het woord of de woordgroep in een zin die aangeeft wie of wat de handeling verricht of waar de zin over gaat.
Ontleding
Ontleding is het analyseren van een zin in verschillende zinsdelen, zoals het onderwerp, het gezegde en eventuele bijvoeglijke bepalingen. Dit helpt bij het begrijpen van de grammaticale structuur van een zin.
Persoon
De persoon is een grammaticale categorie die aangeeft wie de handeling uitvoert in een zin. Dit kan bijvoorbeeld de eerste persoon (ik), tweede persoon (jij/u) of derde persoon (hij/zij/het) zijn.
Syllabe
Een syllabe is een klankgroep die bestaat uit één klinker of een combinatie van klinkers en medeklinkers. Bijvoorbeeld 'ka' in 'kast' of 'lei' in 'leiden'.
Tijd
Tijd is een grammaticale categorie die aangeeft wanneer een handeling plaatsvindt. Dit kan bijvoorbeeld het heden, verleden of toekomst zijn.
Uitgang
Een uitgang is een toevoeging aan het einde van een woord die de grammaticale functie of betekenis ervan verandert. Bijvoorbeeld de uitgang '-en' in 'lopen' om het werkwoord in de infinitief te vormen.
Vocaal
Een vocaal is een klank die wordt geproduceerd door de stembanden zonder dat er obstructie van de luchtstroom plaatsvindt. Dit zijn de klinkers in een taal.
Werkwoord
Een werkwoord is een woord dat een handeling, toestand of gebeurtenis uitdrukt. Het geeft aan wat er gebeurt in een zin. Werkwoorden kunnen worden vervoegd naar verschillende tijden, personen en getallen.